Wojna jest zła i nie ma usprawiedliwienia

01.09.2023

„Wojenne dzieciństwo” to tytuł wystawy, którą przez miesiąc będzie można oglądać w holu Starostwa Powiatowego w Olsztynie przy placu gen. Bema 5. Wernisaż odbył się w przeddzień 84. rocznicy wybuchu II wojny światowej, 31 sierpnia.

Wystawę tworzą prace malarskie i literackie Doroty Czaplickiej, Teresy Kosman, Marty Bulik, Elżbiety Walichnowskiej i Feliksa Walichnowskiego, a także Związku Literatów Polskich w Olsztynie. Organizatorami wystawy są Powiat Olsztyński i Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej oddział w Olsztynie.

- Ta wystawa ma dla mnie szczególną wartość, bo budzi wspomnienia tego, co przeżyła moja rodzina. Moi rodzice przyjechali na Warmię z centralnej Polski i Wilna. Mama opowiadała, jak straciła swoich rodziców i jak trudno było przetrwać okres wojny i ten powojenny bez ostoi, jaką jest dom – powiedział Andrzej Abako, starosta olsztyński.

Marek Książek w imieniu Stowarzyszenia Dziennikarzy RP podziękował za stworzenie artystom przestrzeni do wyrażenia ich stanowiska wobec agresji i zbrojenia. – Wojna ma wymiar uniwersalny, giną cywile i dzieci, a zarabiają jedynie producenci broni. Jest bezwzględnie zła i nie ma usprawiedliwienia – mówił redaktor kwartalnika „Dziennikarz Olsztyński”.

Na wystawie znalazły się m.in. wiersze Feliksa Walichnowskiego, socjologa, artysty, który w 1939 roku miał 10 lat i podczas wojny trzykrotnie uniknął śmierci. - Moje dzieciństwo to eksplozje bomb, walące się domy i ginący ludzie. Przeżyłem wojnę i wiem, co strasznego niesie ze sobą. Ta wystawa to protest-song kolektywu twórczego lokalnych dziennikarzy, malarzy, literatów i naukowców. To wyraz zaniepokojenia narracją, jaka od jakiegoś czasu odbywa się w Polsce, a dotyczy wojny i zbrojenia. Mamy nadzieję, że nasza wystawa obudzi w osobach ją oglądających antywojenną refleksję, którą zabiorą do domów – podsumował naukowiec.

Sami twórcy podkreślili też wagę „Projektu wieczystego pokoju” francuskiego filozofa oświeceniowego Immanuela Kanta. - Na wystawie widzimy opracowanie fragmentu utworu Kanta. Był on pierwszym pacyfistą, który opublikował swoją krytykę działań wojennych, a która powinna być aktualna również dziś – mówił Andrzej Cieślak, prezes olsztyńskiego oddziału Związku Literatów Polskich.

Podczas wernisażu nie zabrakło słów refleksji oraz wspomnień czasu wojny i często tragicznych historii rodzinnych. Wystawę w urzędzie przy placu Bema można oglądać do końca września.

tekst: Magdalena Bujewicz-Mydlak
foto: Monika Nowakowska